NATUURRESERVAAT DE IJZERMONDING
PLAN ZEEHOND.
 |
De gewone zeehond is een tamelijk kleine soort. Volwassen mannetjes worden 1,9 m lang en volwassen vrouwtjes 1,7 m. Ze wegen maximaal 120 kg en hebben een nogal ronde kop met een lichte knik tussen het voorhoofd en de neusrug. De kleur is variabel: donkergrijs tot bruin, weinig tot sterk gevlekt. |
|---|
Biotoop en voedselkeuze
De in de zuidelijke Noordzee levende dieren zijn typische bewoners van ondiepe kustwateren met zandbanken. De kolonies bevinden zich dan ook waar dit biotoop aanwezig is: de Waddenzee en estuaria van grote rivieren (zoals de Schelde, de Wash en de Somme). De dieren jagen op bodemvissen en kleine kreeftachtigen in de ondiepe wateren, waarbij de snorharen als gevoelig tastorgaan gebruikt worden. Zandbanken waar voldoende rust en stilte heerst, zijn essentieel, omdat de jongen er geboren en gezoogd worden. De afstand tussen de rustplaatsen en de jachtgebieden kan tot 50 km bedragen.
Sociale organisatie en activiteit
In onze streken is de activiteit sterk gerelateerd aan de getijdewerking. Bij eb zoeken de dieren bij voorkeur zandbanken op om te rusten, hoewel ze ook al drijvend in zee kunnen slapen. De sociale organisatie is vooral onderzocht op de rustplaatsen en er is minder geweten over het gedrag in het water. Op deze rustplaatsen kan de groepsgrootte variëren van 1 tot meer dan 600 dieren. In het seizoen dat er jongen zijn, vormen de beide geslachten echter aparte groepen en meestal jagen de dieren solitair. Individuele dieren keren vaak terug naar dezelfde rustplaatsen.
Voortplanting en overleving
In de zuidelijke Noordzee worden de meeste jongen geboren in juni en juli. Ze wegen nauwelijks 10 kg en kunnen onmiddellijk zwemmen. Wanneer de zandbanken bij hoog water onderlopen, volgen de jongen hun moeder. Jongen die hun moeder verliezen, maken een huilend geluid. De moeilijkste overlevingsperiode is deze na het spenen, wanneer de jonge dieren op een leeftijd van 6 weken voor het eerst zelfstandig moeten leven. Naast jongen die hun moeder voortijdig zijn kwijtgeraakt, zijn het vooral dergelijke jonge dieren die elk jaar aan onze kust worden gevonden. Veelal zijn ze verzwakt en ziek of gewond.
De gewone zeehond is enorm kwetsbaar voor de zeehondenziekte, die veroorzaakt wordt door een virus uit de stam van de Morbilli-virussen. Het virus is zeer besmettelijk en tast het immuunsysteem van zeehonden aan. Het kan worden overgedragen door hoesten en heeft een incubatietijd van 10 tot 14 dagen. De meeste besmette dieren overlijden aan de ziekte of aan de gevolgen ervan (bv. longontsteking). De duidelijkste symptomen van het zeehondenvirus zijn longontsteking en kortademigheid en de zeehond lijkt in een trance te zijn.. Naast de bacteriele besmetting hebben we ook nog longwormen bij jonge zeehonden.
De meeste krijgen deze kinderziekte, maar verzwakte jonge zeehonden (huilers) gaan soms ten onder aan deze longwormen.
Bloed ophoesten, bebloede bek, waterige ademhaling.
Bij het stranden van deze huilers dienen ze opgenomen te worden bij Sea Life.
Migratie
Buiten de voortplantingsperiode zijn vooral de onvolwassen zeehonden uitgesproken zwervers, die uitzwermen langs de Noordzeekusten. Daarbij kunnen ze afstanden afleggen van tientallen kilometer per dag. Aan de Belgische kust overwinteren ook regelmatig exemplaren in de havens of in de IJzermonding
Steeds meer dieren duiken op in IJzermonding.
In Nieuwpoort werden er al verschillende zeehon-den gespot.
De spotter ter plaats met veel kennis over de zeehond is Luc David. De foto's bij deze opmaak komen uit zijn fototoestel en zijn me ter beschikking gesteld voor deze opmaak.
'Een vijftiental jaar geleden zakte de zeehon-denpopulatie dramatisch toen de dieren door een ziekte werden getroffen. Men is later beginnen vaccineren en dat werpt vruchten af. Er duiken er letterlijk steeds meer op. Meestal gaat het om jonge zeehonden die migreren tussen de kolonies langs de kust van Engeland, de baai van de Somme en de Westerschelde.
In Nieuwpoort zijn de dieren op doorreis.
Sedert enkelle jaren is het strand aan de ooster-oever van de IJzermonding opgespoten en merkelijk verbreed. Het is beschermd gebied en moet een rustplaats worden voor de zeehond. Maar de verwachte rust is er niet. De infoborden met de duidelijke vermelding dat daar enkel mag gewandeld worden niet grespecteerd.
Strandactiviteiten en watersporten worden daar gretig uitgeoefend. Controle op naleving van het reglement is noodzakelijk.
Wij willen deze unieke medebewoners graag hier houden. Zo kan iedereen van hun aanwezigheid blijven genieten. Daarom vragen we om hen de nodige rust te gunnen en enige zeehondenetiquette in acht te nemen. Wij willen deze unieke medebewoners graag hier houden. Zo kan iedereen van hun aanwezigheid blijven genieten. Bewonder de dieren van op een veilige afstand van minstens 15 meter.
Info en foto's : Luc David
